Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2011

Βίντεο από την παρουσίαση της ποιητικής συλλογής της Χριστίνας Φλώρου "Κροκοδείλια Δάκρυα", 26/11/2011

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΙΑ ΔΑΚΡΥΑ

Κριτικές του Λεόντιου Πετμεζά και του Νικόλαου Λάου για τα "Κροκοδειλια Δάκρυα"

KΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΛΕΟΝΤΙΟΥ ΠΕΤΜΕΖΑ ΓΙΑ ΤΑ ''ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΙΑ ΔΑΚΡΥΑ'' ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΦΛΩΡΟΥ.



Η ποιητική αδεία της Χριστίνας Φλώρου ανατρέπει το κρατούν ιδεολόγημα της υπάρχουσας αδροσιάς. Στα εκπονήματα που παραθέτει και καταθέτει με ψυχικό σθένος στο παρόν βιβλίο η εμπνευσμένη ποιήτρια κυριαρχεί πολυδιάστατα και πολυσήμαντα το μεγαλείο της εντεινόμενης μεθεξης και της διύλισης του πάθους. Η όσμωση των λεκτικών αναφορών της συνδράμει ανεπιφύλακτα και καίρια σε μια κοσμογονία αλλαγών και ενταξιακής περιπέτειας που αξίζει να γευτεί κάθε αναγνώστης. Θεματολογικά το συναίσθημα στα γραφόμενα ως επήρεια μιας απόλυτα σοβαρής πολιτικής πράξης εντείνει συνοπτικά τη προσοχή μέσα από το μυστήριο στο αντικείμενο της επιλογής .Οι λέξεις τοποθετημένες σε διάστασησυγκρότησης σε ελεύθερο στίχο συνδέονται ευπρόσδεκτα με τις εκδοχές της σύνθεσης και καλύπτουν τους ισχυρισμούς της θέασης που πέρα από την ατομική οπτική ανελίσσεται σταδιακά και βαθμιαία σε συλλογικό επίπεδο διαπραγμάτευσης και διευθέτησης. Η αισθαντική διάκριση που επιτελείτε χρονικά στο πλαίσιο της έκφρασης αντιπαραθέτοντας κάθε διαφοροποίηση εξελίσσεται επιφορτισμένα σε ανάταση . Αναδεικνύει το προσχέδιο της αναδρομικής συμβατικότητας της σημερινής ζωής και συνιστά αποκλειστικά τη καθολική ένταξη σε σημάνσεις που εμφορούνται αμετάκλητα από την συνείδηση και παράλληλα τη πλήρη αντίρρηση . Η Χριστίνα Φλώρου αξιώνει με ανατρεπτικό τρόπο την αισθητικοποίηση της ευθύνης απέναντι στην έρευνα ανοίγοντας τους ορίζοντες της με αμετάκλητους προκαθορισμούς που νοούνται σαν διαύγεια άποψης και θέσης. Η ιδιαιτερότητα της στη ποιητική απόδοση αγγίζει ενορχηστρωμένα μια ιδιάζουσα και ιδιότυπη ανασύνδεση που συνδράμει στην ιδεογραμμική επανασύνδεση των θεματικών προθέσεων. Συσσωρεύει τη σύλληψη της επαληθεύσης και εκθέτει με έμφυτη εμμονή οτι συμπλέκεται χωρίς επαναλήψεις με την αξιολόγηση των συνειρμών.Στο ενδιαφέρον ποιητικό κείμενο της διατυπώνεται εξαίρετα μια μνημονική διεργασία ,μια ανθρωπολογική και συναισθηματική ενδοσκόπηση με αναφορά στα εσώτερα εννοιακά τοπία που δίνει οντότητα σε διαπιστώσεις και διατυπώσεις που κινούν ιδανικές καταστάσεις. Οι αμφίδρομες ψυχολογικές και κοινωνιολογικές αποτιμήσεις που πραγματοποιεί μέσα από ένα λόγο μετουσιωμένο ,αφαιρετικό και αποστασιοποιημένο συντονίζουν μια νεωτεριστική, μεταμοντέρνα γραφή που ωστόσο ενέχει στοιχεία κλασικού ύφους. Διδάσκει και διδάσκεται. Δεν αφήνεται σε προ χειρότητες .Η ποιητική φλόγα της ξεφεύγει από τα συνηθισμένα πρότυπα. Μεταλλάσσεται έντεχνα, γίνεται ελεγειακή διατηρώντας έναν ακέραιο συμβολισμό. Η διάθεση που παρεπιδημεί στη σκέψη της πολλαπλασιάζεται με συντονισμό. Η σύλληψη της εύλογα και ευφρόσυνα είναι δοξαστικά έκρυθμη και προφητικά έρρυθμη. Εμπεριέχει μια κατάνυξη, μια μεταφυσική και ασυμβίβαστη χροιά διάβασης που συνοδοιπορεί με τη ψυχοστασία της πέννας.


ΛΕΟΝΤΙΟΣ ΠΕΤΜΕΖΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΤΕΧΝΗΣ




ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΛΑΟΥ ΓΙΑ ΤΑ "ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΙΑ ΔΑΚΡΥΑ"


«Ανάγκη
Να δω
Πώς δομούσαν οι Αιώνες των Ανθρώπων
τα Σύμπαντά τους
Να μαζέψω
σχέδια αρχιτεκτονικά
λύσεις σε προβλήματα ευστάθειας
αρμούς και γωνίες και δύσκολες συνδέσεις
Να μαζέψω τα πλέον διαλεχτά υλικά
Να χτίσω και’γώ πια
το δικό μου καταφύγιο»

Στους προαναφερθέντες στίχους της, η Χριστίνα Φλώρου θέτει, με ποιητικό τρόπο, το μείζων και πρωταρχικό ερώτημα της φιλοσοφίας – εκείνο δηλαδή που αφορά στη φύση του πραγματικού. Τι είναι πραγματικότητα και πώς οικοδομείται; Και παίρνει θέση. Με εγρήγορη, κριτική συνείδηση, δεν αμφισβητεί την αντικειμενική υπόσταση του κόσμου –όπως κάνουν οι ιδεαλιστές– αλλά αρνείται να προσαρμοστεί παθητικά στις επιταγές της κοσμικής πραγματικότητας –όπως κάνουν οι ρεαλιστές που στερούνται επαρκούς διανοητικού και ηθικού κεφαλαίου. Δηλώνει ότι υπάρχει μια δυναμική συνέχεια μεταξύ της πραγματικότητας της συνείδησης και της πραγματικότητας του κόσμου, κι έτσι η ανθρώπινη συνείδηση κατευθύνεται δυναμικά προς την πραγματικότητα του κόσμου με σκοπό, τελικώς, να προσαρμόσει την πραγματικότητα του κόσμου στις επιταγές της ανθρώπινης συνείδησης. Συνεχίζοντας επάνω σε αυτό το ζήτημα, η Χριστίνα Φλώρου γράφει σε ένα άλλο ποίημά της που περιλαμβάνεται στο παρουσιαζόμενο βιβλίο της:

«Πώς δομείται, άραγε,
το σύστημα της ζωής;
Με άξονα την ανάγκη
ή την επιθυμία;
Κονταροχτυπιούνται αυτές οι δύο
και όποια νικήσει κερδίζει
τον τόπο
και τα υλικά
τις πρακτικές και τους Λόγους;
Ένα μυστήριο ακόμα
οι συνθέσεις,
οι σωστές ποσότητες
και οι ισορροπίες»

Εδώ η οντολογία προσδιορίζει την ηθική και πολιτική διάσταση της ποίησης των Κροκοδειλίων Δακρύων. Καμιά πολιτική, οικονομική και γενικώς κοινωνική πραγματικότητα δεν είναι αδήριτη ανάγκη, αλλά, τουναντίον, κάθε πολιτική, οικονομική και γενικώς κοινωνική πραγματικότητα είναι ένας εξαντικειμενισμός ανθρωπίνων προθέσεων και άρα επιγέννημα της δράσης του ανθρώπου και της επικοινωνίας μεταξύ συνειδήσεων. Ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να καρπώνεται και να αναδομεί την πραγματικότητα. Γι’ αυτό, άλλωστε, αυτό που κρίνει τον πραγματικό πολιτικό και οικονομικό ηγέτη δεν είναι η ικανότητά του να προσαρμόζεται στην πραγματικότητα, αλλά η ικανότητά του να τη διαμορφώνει.

Επίσης, θα ήθελα να παρατηρήσω ότι η ποίηση της Χριστίνας Φλώρου εντάσσεται δημιουργικά μέσα στην ελληνική πνευματική παράδοση. Το ελληνικό μοντέλο κοινωνικής ανάπτυξης βασίζεται στην έννοια της αυτονομίας, η οποία, για πρώτη φορά εκδηλώθηκε ως πολιτικό σύστημα στην Αρχαιότητα με την Αθηναϊκή Δημοκρατία. Η αυτονομία –ατομική και κοινωνική– σημαίνει ότι η ιστορία είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης δημιουργίας, και όχι αποτέλεσμα αδήριτων νομοτελειών. Ο όρος ‘αυτονομία’ έχει δύο ρίζες: το ‘αυτό’ (εγώ ο ίδιος) και ‘νόμος’. Οι άνθρωποι που χαρακτηρίζονται από αυθαίρετο ιδεαλισμό είτε από αυτάρεσκο μηδενισμό σκέπτονται στον όρο ‘αυτονομία’ μόνο τη ρίζα ‘αυτός’ και ξεχνούν τη ρίζα ‘νόμος’. Όμως ‘αυτόνομος’ είναι αυτός που δίδει στον εαυτό του νόμο. Το αυτόνομο πρόσωπο είναι μεν ‘αυτό’ –δηλαδή έχει επίγνωση της ετερότητάς του και τη βιώνει και την ασκεί– αλλά δίδει στον εαυτό του έναν νόμο βάσει της διαλεκτικής σχέσης μεταξύ αναγκαιότητας και ελευθερίας που θέτει η παρούσα ποιητική συλλογή.

Η αυτονομία λοιπόν στην οποία μας καλεί η ποίηση της Χριστίνας Φλώρου είναι η αυτονομία της καλλιτεχνικής συνείδησης. Η τέχνη –όταν δεν προδίδει τον εαυτό της– δίδει μορφή στην άμορφη πρώτη ύλη. Η μόρφωση της ύλης σε καλλιτεχνικό αντικείμενο σημαίνει αφενός εξαντικειμενισμό της προθετικότητας της συνείδησης του καλλιτέχνη –και άρα ελευθερία– και συγχρόνως σημαίνει εφοδιασμό της ύλης με μια τάξη, που είναι η μορφή, ως έλλογη οργάνωση του βίου. Με άλλα λόγια, η καλλιτεχνική συνείδηση, απορρίπτοντας τόσο την έκπτωση της ελευθερίας σε ιδεαλιστική αυθαιρεσία και ιδεασμό όσο και την έκπτωση της μορφολογίας σε καταναγκασμό, αποβαίνει η αρχή η οποία συνθέτει την ελευθερία με τη μορφολογία, το παθητικό με το λογικό μέρος της ψυχής, αναδεικνύοντας έναν ολοκληρωμένο homo sapiens, ο οποίος είναι ο παραγωγός και διαθέτης του πεπρωμένου του.



ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΑΟΣ, Καθηγητής Διπλωματίας

Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2011

Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2011

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ "ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΙΑ ΔΑΚΡΥΑ" ΣΤΙΣ 26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011



Στις 26 Νοεμβρίου 2011, στο βιβλιοπωλείο ΕΝΑΣΤΡΟΝ (Σόλωνος 101 ) στις 8.00 μμ θα παρουσιαστεί η ποιητική μου συλλογή "Κροκοδείλια Δάκρυα" (εκδόσεις Λεξίτυπον, Αθήνα 2011). Ομιλητές ο ιστορικός τέχνης και συγγραφέας Λεόντιος Πετμεζάς και ο καθηγητής διπλωματίας και συγγραφέας Νικόλαος Λάος. Ποίηση θα διαβάσουν οι Πάνος Λαμπρίδης και Αννέτα Βασιλακοπούλου. Τη μουσική κάλυψη της βραδιάς θα έχει η μουσικολόγος και πιανίστρια Λουίζα Φλώρου. Κιθάρα θα παίξει ο Νικόμαχος Μελιτζανάς.

http://www.enastron.com.gr/el/ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ/Πρόγραμμα-Εκδηλώσεων/details/188-Παρουσίαση%20της%20ποιητικής%20συλλογής%20της%20Χριστίνας%20Φλώρου%20με%20τίτλο%20/

Τετάρτη 15 Ιουνίου 2011

Χριστίνα Φλώρου "Κροκοδείλια Δάκρυα", εκδόσεις Λεξίτυπον 2011



Αρχές Ιουνίου 2011 κυκλοφόρησε η δεύτερη ποιητική συλλογή μου με τίτλο "Κροκοδείλια Δάκρυα", από τις εκδόσεις Λεξίτυπον. Για τη συλλογή γράφει ο έγκριτος ιστορικός τέχνης και συγγραφέας Λεόντιος Πετμεζάς:


"Το ποιητικό υλικό της απόλυτα εννοιακής γραφής της Χριστίνας Φλώρου είναι πολυδιάστατο, πολυσήμαντο και πολυκύμαντο και έθελξε ευχάριστα, ανοίγοντας διόδους στην αναπαραγωγή αλλά και τη διασκευή του σε θεατρικό λόγο, χωρίς να αποστασιοποιείται ο αρχικός ουσιώδης ιστός του κειμένου. Χρησιμοποίησα πιστεύω έντεχνα την ενδιαφέρουσα νεωτεριστική γραφή της, κάτι που φάνηκε ευπρόσδεκτα στο τελικό θετικό αποτέλεσμα της συνδιαλλαγής. Δηλαδή, στη γένεση του θεατρικού έργου μου, «Περιμένοντας τον…Πίντερ»."


"Η ποίηση της Χριστίνας Φλώρου συνιστά μια τέχνη αφυπνίσεως, ως πρόσκληση να απελευθερωθούμε ακόμη και από τον ίδιο μας τον εαυτό. Εσωτερική παραγωγή και αναπαραγωγή χρόνου στη νιοστή, με εξοβελισμό του συμβατικού χώρου, αλλά χωρίς απώλεια της χωρικής συνιστώσας της ύπαρξης, η ποίηση της Χριστίνας Φλώρου μας καλεί-με έξοχη γλωσσική ικανότητα και εικαστική έμπνευση-να μη σκορπιζόμαστε στα πράγματα, ούτε να αγκιστρωνόμαστε στον εαυτό μας, αλλά να διεκδικούμε μια τέτοια απελευθέρωση που μας επιτρέπει μια δημιουργική δόμηση και αναδόμηση της πραγματικότητας από τη συνείδηση"


Δρ. Νικόλαος Λάος


Σάββατο 12 Μαρτίου 2011

Εκλογές 2011 Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών

Αξιότιμοι συνάδελφοι, αγαπητοί φίλοι
Σας ευχαριστώ προσωπικά αλλά και εκ μέρους του συνδυασμού "Αλλάζουμε Τώρα! Δικηγόροι 2011", για την εμπιστοσύνη και τη στήριξή σας στις εκλογές του δικηγορικού συλλόγου Αθηνών. Χάρη σε εσάς, ο επικεφαλής του συνδυασμού, Παναγιώτης Περάκης, εξελέγη στο διοικητικό συμβούλιο, γεγονός που δημιουργεί τη δυνατότητα να ακουστεί η φωνή μας εντός του δικηγορικού μας συλλόγου. Επίσης χάρη σε εσάς εγώ προσωπικά κατετάγην στην ένατη θέση του ψηφοδελτίου μας, μεταξύ 24 υποψηφίων. Τα παραπάνω αποτελούν ένα μήνυμα στους μέχρι τώρα ταγούς μας, ότι παρά τα κομματικά παιχνίδια και την οικονομική στήριξη που λαμβάνουν όλοι τους, κάτι που περίτρανα αποδεικνύεται και από το πλήθος του εκλογικού υλικού που έλαβαν όλα τα μέλη του ΔΣΑ, κάπου 22.000 άνθρωποι, και τα επικοινωνιακά παιχνίδια που παίχτηκαν στη διάρκεια των εκλογών, υπάρχει μια μεγάλη μερίδα συναδέλφων που δεν πείθεται από όλα αυτά, αναζητά ανθρώπους καθαρούς και με όραμα, και αποδεικνύει τη θέληση για αλλαγή με την ψήφο της.
Σας ευχαριστούμε, και, ο αγώνας συνεχίζεται!
Με εκτίμηση
Χριστίνα Φλώρου

Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011

Χριστίνα Φλώρου, Υποψήφια Σύμβουλος ΔΣΑ, συνδυασμος "Αλλάζουμε Τώρα! Δικηγόροι 2011"




Ο ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΩΣ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΩΣ ΥΠΕΡΜΑΧΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ


Σε πολλές συζητήσεις μεταξύ συναδέλφων, τόσο παλαιότερα αλλά και ιδίως τώρα τελευταία, έχω ακούσει διάφορες θεωρίες για το ρόλο του δικηγόρου εντός της κοινωνίας. Το πιο δυσοίωνο που άκουσα από νέο και ιδιαιτέρως ευφυή συνάδελφο και διδάκτορα, είναι ότι έχουμε καταντήσει «διεκπεραιωτές δικονομικών υποθέσεων». Κατανοώ την άποψή του. Η συνολική κατάσταση του επαγγελματικού μας κλάδου δυστυχώς, με ιδιαίτερη ευθύνη των ταγών, αλλά και του καθενός μας προσωπικά, επιτρέπει και νομιμοποιεί μια τέτοια οπτική, μεταξύ πολλών άλλων δυσοίωνων και καταθλιπτικών διατυπώσεων επί του θέματος. Ενόψει των παραπάνω, και της δύσκολης πολιτικοοικονομικής συγκυρίας που μαστίζει τη χώρα μας, με εμάς τους δικηγόρους να βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή των μαχών, θεώρησα χρήσιμο να θυμίσω σε όλους μας αλλά και σε εμένα την ίδια μια μάλλον λησμονημένη οπτική περί του επαγγέλματός μας, οπτική που πιστεύω ότι χρειάζεται να ξανατονιστεί ιδιαιτέρως σήμερα:
Ο ρόλος του δικηγόρου χαρακτηρίζεται από μια σύνθετη στάση απέναντι στην έννομη τάξη: από τη μια πλευρά, υπεραμύνεται της έννομης τάξης κι από την άλλη τη θέτει υπό αμφισβήτηση. Αυτός ο ρόλος του δικηγόρου μπορεί να ονομαστεί και να θεωρηθεί «κριτικός», υπό την έννοια ότι αξιολογεί το κοινωνικό περιβάλλον και επενεργεί αναμορφωτικά επ’ αυτού αντί να εναρμονίζεται παθητικά προς αυτό. Με άλλα λόγια, εξ ορισμού, από την ίδια του την ύπαρξη, το δικηγορικό επάγγελμα καλεί συνεχώς την έννομη τάξη να δικαιολογήσει την ύπαρξή της και να αποδείξει την αξία της υπέρ του ανθρώπου που της προσφέρει την υπακοή του. Ο δικηγόρος, ενεργώντας ως ο υποστηρικτής του λόγου καθενός μέλους προσωπικά των κοινωνικών εταίρων, προάγει την κριτική στάση απέναντι στην έννομη τάξη και καθίσταται έτσι υπερασπιστής της κοινωνίας της αυτονομίας και προαγωγός της ελευθερίας. Ο αρχετυπικός φορέας αυτού του κριτικού πνεύματος απέναντι στην έννομη τάξη υπήρξε ο Σωκράτης όπως αναδεικνύεται μέσα από τον Πλατωνικό διάλογο Κρίτων.
Ο Σωκράτης εισηγείται τον σεβασμό προς την έννομη τάξη:
«τόσο εν καιρώ πολέμου, όσον και ενώπιον των δικαστηρίων, και γενικώς παντού πρέπει να εκτελείς όσα η πόλη και η πατρίδα σε διατάσσει» (Πλάτων, Κρίτων, 51b-c).
Όμως η θεωρία του Σωκράτη περί του σεβασμού προς την έννομη τάξη δεν στερείται κριτικού πνεύματος, με άλλα λόγια, δεν είναι απροϋπόθετη. Υποστηρίζει την υπακοή του πολίτη προς την έννομη τάξη υπό την προϋπόθεση ότι η έννομη τάξη υφίσταται για να εξυπηρετεί το καλό του πολίτη και εδράζεται επί της ελεύθερης βούλησης του πολίτη. Έτσι, οι νόμοι φαίνονται στον Σωκράτη να λέγουν:
«συμφώνησες και συνομολόγησες [να μας υπακούς], όχι γιατί τάχα σε εξαπατήσαμε, ούτε γιατί ασκήσαμε βία πάνω σου· κι ούτε είχες στη διάθεσή σου μικρό χρόνο για περίσκεψη· [είσαι εδώ] εβδομήντα χρόνια, στη διάρκεια των οποίων είχες δικαίωμα να εγκαταλείψεις τη χώρα, αν είχες τη γνώμη ότι σ’ εξαπατήσαμε και πως δεν ήταν δίκαιες οι συμφωνίες μας» (Πλάτων, Κρίτων, 52d-e).
Συνεπώς, ο πολίτης υποτάσσεται στους νόμους ως αντιπαροχή προς τις παροχές που συμφωνείται να του προσφέρει η αντισυμβαλλόμενη κρατική εξουσία. Σε αυτό το πλαίσιο, οι νόμοι ανταποδίδουν προς τους πολίτες που τους σέβονται μια σειρά αγαθών τα οποία δικαιολογούν τον σεβασμό προς τους νόμους. Συγκεκριμένα, τα αγαθά που προσφέρουν οι νόμοι προς τους πολίτες συνίστανται στις ακόλουθες δεσμεύσεις της κρατικής εξουσίας και στα ακόλουθα δικαιώματα των πολιτών τόσο έναντι της κρατικής εξουσίας όσο και έναντι των συμπολιτών τους:
(1) Το δικαίωμα κάποιου να αναπτύξει την προσωπικότητά του, με σκοπό την ευδαιμονία, αντί να εξαθλιώνεται και να σβήνει η προσωπικότητά του μέσα σε μίζερες οικονομικές διαδικασίες:
«ου το ζήν (...) αλλά το εύ ζήν» (Πλάτων, Κρίτων, 48 b).
(2) Το δικαίωμα κάποιου να εκφράζει και να διαδίδει τις σκέψεις του, καθώς και να δρα στο πλαίσιο των δημοκρατικών διαδικασιών άσκησης της εξουσίας, με σκοπό να συμβάλλει στην αλλαγή και βελτίωση της έννομης τάξης:
«δυοίν θάτερα, ή πείθειν ημάς ή ποιείν» (Πλάτων, Κρίτων, 52a), «ά αν κελεύη, και πάσχειν, εάν τι προστάττη παθείν» (Πλάτων, Κρίτων, 51b).
(3) Το δικαίωμα να μπορεί κάποιος να απολαμβάνει τα αγαθά του πολίτη ελεύθερης πολιτείας, και ιδίως να έχει ελεύθερη πρόσβαση στη μόρφωση και στην καλλιέργειά του, και ακόμη να μπορεί να απολαμβάνει τα αγαθά του παιδιού μέσα σε προστατευόμενη από τους νόμους οικογένεια:
«ημείς γαρ σε γεννήσαντες, εκθρέψαντες, παιδεύσαντες, μεταδόντες απάντων ών οίοι τ' ήμεν καλών σοι και τοις άλλοις πάσιν πολίταις» (Πλάτων, Κρίτων, 51c-d).
(4) Το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης, εγκατάστασης και μετεγκατάστασης εντός και εκτός της χώρας:
«έχουμε δεσμεύσει τις δημόσιες αρχές να επιτρέπουν σε κάθε Αθηναίο, που θα το ήθελε, αφού προηγουμένως εκπαιδευθεί και γνωρίσει τις υποθέσεις της πολιτείας μας και εμάς τους νόμους, αν δεν του αρέσουμε, να συναποκομίσει την περιουσία του και να φύγει όπου θέλει στις αποικίες, αφού εμείς και η πολιτεία μας δεν του αρέσουμε, να είναι ελεύθερος να μετοικήσει αλλού, οπουδήποτε θέλει να πάει, συναποκομίζοντας και την περιουσία του» (Πλάτων, Κρίτων, 51d).
(5) Το δικαίωμα ειρηνικής απόλαυσης της προσωπικής περιουσίας εντός και εκτός της χώρας:
«έχοντα τα αυτού» (Πλάτων, Κρίτων, 51d).
Οι Ηλιαστές, πριν αναλάβουν τα δικαστικά τους καθήκοντα ορκίζονταν μεταξύ άλλων:
«δέν θα δώσω ψήφο [...] ούτε για κατάργηση ιδιωτικών χρεών, ούτε για αναδασμό του εδάφους, ούτε [για δήμευση] των σπιτιών» (Δημοσθένης, Κατά Τιμοκράτους, 149).
(6) Το δικαίωμα ήπιας και αξιοπρεπούς μεταχείρισης από τα όργανα της κρατικής εξουσίας:
«κατ’ εφαρμογή όσων εμείς ορίζουμε, όμως να εκτελούν τις προσταγές μας δίχως αγριότητες» (Πλάτων, Κρίτων, 52a),
και ο Δημοσθένης συμπληρώνει:
«έτσι που να διάκεισθε με επιείκεια, καταδικάζοντας μεν, αλλά επιβάλλοντας μικρή ποινή» (Δημοσθένης, Κατά Τιμοκράτους, 218).
Η αυτοδέσμευση της έννομης τάξης να σέβεται και να προστατεύει τα δικαιώματα του πολίτη, να αποτελεί, σε τελευταία ανάλυση ικανό και χρήσιμο υπηρέτη του ανθρωπίνου προσώπου, είναι ο αναγκαίος όρος για να ισχύει η υποχρέωση του πολίτη να υποτάσσεται στους νόμους. Αυτό είναι το θεμέλιο της δικαιοκρατούμενης πολιτείας την οποία καλείται να υπηρετεί και να προασπίζεται ο δικηγόρος.